Адал Ұрпақ

"Адал Ұрпақ" құру туралы бұйрық

"Адал Ұрпақ" жоспары

 

17.02.2023 Бірыңғай ақпараттық сағат аясында клуб отырысында Мерейтойлық ауылдық округі әкімдігінің өкілдері Т.Ф. Сондай-ақ, іс-шараға 8-9 сынып оқушыларының атынан В.Р.Куспанов Ж.Е.

Сүйікті кейіпкерлер үлгі және сәйкестендіруге айналады. Кез келген ертегіде балалар достық, мейірімділік, әділдік үлгілерін көреді, болып жатқан оқиғаға түсіністікпен қарауға, дұрыс әрекет жасауға үйренеді. Театрлық іс-шараларға қатысу ізгі ниет сияқты тұлғалық қасиеттердің дамуына ықпал етеді; басқалардың кемшіліктері мен қателіктеріне төзімділік; кешірім сұрау және кешіру қабілеті; жанжалдасып жатқандарды татуластыруға, жамандыққа жамандыққа қайтармауға ұмтылу; қайырымдылық, жеке тұлғаны және басқалардың пікірін құрметтеу, өз шешімдері үшін жауапкершілік; адалдық, шыншылдық, әділдік, өз кемшілігін көріп, қатесін мойындай білу. 2023 жылдың 27 қаңтарында «Адал ұрпақ» жоспарын жүзеге асыру аясында бастауыш сыныптарда «Адал ұрпақ» клубының мүшелерінің ұйымдастыруымен театрландырылған көрініс өтті.

Рухани жаңғыру бағдарламасын іске асыру аясында 2023 жылғы 24 қаңтардың мектепте іскерлік ойын өткізілді. Іс-шараның мақсаты: Оқушыларды мемлекеттік қызмет көрсету жүйесімен электронды түрде таныстыру.

Ойынға 8-11 сынып оқушылары мен "Адал Ұрпақ" ерікті мектеп клубының мүшелері қатысты."Ойынға қатысушылар электрондық үкімет жүйесі арқылы мемлекеттік қызметті алу технологиясымен танысты. Мемлекеттік қызметтердің түрлері туралы білдік.

 

102ff86a-3903-4531-b5fe-bf8d720b3a42 (1)

 

 

Солтүстік Қазақстан облысы әкімдігі білім басқармасының 2021 жылға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі жұмыс жоспары

"Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңы

Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясын iске асыру және көлеңкелi экономикаға қарсы iс-қимыл жөнiндегi 2021-2023 жылдарға арналған iс-шаралар жоспарын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң қаулы жобасына түсiндiрме жазба

Адал Ұрпақ ерікті клубын құру туралы бұйрық

Адал Ұрпақ клубының жоспары

Адал Ұрпақ ерікті клубының ережесі

 

Рухани-адамгершілік және азаматтық-патриоттық тәрбие контексінде мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру бағдарламасы

1.Жалпы ережелер

2.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастырудың осы бағдарламасы

мектеп ортасында рухани-адамгершілік және азаматтық-патриоттық тәрбие контексінде (бұдан әрі-Бағдарлама) әзірленді

Тәрбиенің тұжырымдамалық негіздеріне сәйкес және бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру бағдарламалары бойынша оқитын балалар үшін сыбайлас жемқорлыққа қарсы сипаттағы тәрбие іс-шараларын ұйымдастыруды қамтитын тәрбие жұмысын жүргізу тәртібін айқындайды. 

2.Тәрбие жұмысының мақсаты мен міндеттері

2.Осы бағдарламаның мақсаты жоғары өнегелі, жауапты, бастамашыл және әлеуметтік Құзыретті азамат пен патриотты қалыптастыру және дамыту үшін мектепте жағдай жасау болып табылады.

3.Аталған мақсатты іске асыру үшін мынадай міндеттер қойылады:

1) рухани-имандылыққа бағытталған шараларды іске асыру;

және азаматтық-патриоттық тәрбие беру;

2) білім алушылардың мемлекеттік билік институттарына сенімін нығайту;

3) білім алушылардың саяси-құқықтық білімдерін қалыптастыру;

4) білім алушыларда сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлықтың адамгершілік-этикалық құндылық негіздерін қалыптастыру.

4.Іс-шаралар кешенін жүргізу үшін тәрбиенің мынадай түрлері пайдаланылады:

1) адамгершілік тәрбие моральдық-этикалық ұстанымдарды қалыптастыруға, әрбір оқушыда сыбайлас жемқорлыққа мүлдем төзбеушілікті қалыптастыруға бағытталған;

2) әлеуметтік-құқықтық тәрбие азамат пен мемлекет арасындағы өзара қарым-қатынастың мәні туралы түсінік алуға, құқықтар мен міндеттер туралы білуге, құқықтық нормаларды сақтау қажеттігіне сендіруге, сыбайлас жемқорлықтың қоғамдық қауіптілігін ұғынуға бағытталған;

3) эстетикалық тәрбие оқушылардың бойында эстетикалық талғам мен қоршаған болмысқа тілектестік және патриоттық қатынасты тәрбиелеуге ықпал ететін өнер, әдебиет туындыларының сұлулығын түсінуді дамытуға бағытталған.

3.Тәрбие жұмысын ұйымдастыру

4.Тәрбие жұмысын ұйымдастыру Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орындарында (бұдан әрі - жалпы білім беретін мектептер) жүзеге асырылады.

5.Тәрбие жұмысына басшылық жасау жалпы білім беретін мектептің басшылығына және сынып жетекшілігін жүзеге асыратын педагог қызметкерге жүктеледі.

7.Жалпы білім беретін мектептерде мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыруға, яғни сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілікті көрсететін құндылықтар жүйесін сақтауға және нығайтуға, оның ішінде оқушылардың заң талаптарын сақтауға, білім беру және мәдени деңгейін арттыруға ұмтылысын қалыптастыруға бағытталған іс-шаралар кешені өткізіледі.

8.Жалпы білім беретін мектептерде "Адал Ұрпақ" ерікті мектеп клубтары құрылады, олар көмек көрсетеді және қатысады

тәрбие жұмысын ұйымдастыруда.

9.Тәрбие жұмысының ұйымдастырушылық негізі:

1) жалпы білім беретін мектептің тиісті оқу жылына арналған тәрбие жұмысының кешенді жоспары;

2) сынып жетекшілігін жүзеге асыратын педагог қызметкердің тәрбие жұмысының жоспары;

3) "Адал Ұрпақ"ерікті мектеп клубының жұмыс жоспары.

10.Осы Бағдарламаның 9-тармағында көзделген жоспарлар тәрбие жұмысының Модельдік жоспарына сәйкес қалыптастырылады

мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру бойынша (қоса беріліп отыр).

11.Жоспарларда тәрбие жұмысының, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыруға бағытталған күнтізбелік іс-шараларды өткізудің, қоғамдық ұйымдармен, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілетті органмен және өзге де мемлекеттік органдармен өзара іс-қимылдың негізгі бағыттары көрсетіледі.

  1. Тәрбие жұмысын жүргізуге азаматтар мен қамқоршылық кеңестер, ата-аналар комитеттері, қоғамдық бірлестіктер, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілетті орган және өзге де мемлекеттік органдар қатыса алады.
  1. 4."Адал Ұрпақ" ерікті мектеп клубтары
  2. 5.        "Адал Ұрпақ" ерікті мектеп клубтарының негізгі міндеттері мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру, сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілікті нығайту жөніндегі бастамаларды көтермелеу, сыбайлас жемқорлыққа қарсы сипаттағы іс-шараларды ұйымдастыруға қатысу болып табылады.
  3. 6."Адал Ұрпақ" ерікті мектеп клубтары мынадай сипаттағы секциялардан тұрады: сыбайлас жемқорлыққа қарсы білім; Сыбайлас жемқорлыққа қарсы Ақпарат және шығармашылық; мәдени-бұқаралық іс-шаралар.Секция сыбайлас жемқорлыққа қарсы білім дәрістерді, "дөңгелек үстелдерді" және басқа да ағартушылық іс-шараларды ұйымдастыруға қатысады.
  4. 16.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы Ақпарат және шығармашылық секциясы ең үздік бейнероликтер, суреттер, шығармаларға арналған іс-шаралар мен конкурстарды ұйымдастыруға қатысады.
  5. 17.Мәдени-бұқаралық іс-шаралар секциясы акцияларды, флеш-мобтарды, диалогтық алаңдарды, қоғамдық, ардагерлер ұйымдарының, мемлекеттік органдар мен ұйымдардың өкілдерімен кездесулерді және басқа да әлеуметтік маңызды іс-шараларды ұйымдастыруға қатысады. 

Рухани-адамгершілік және азаматтық-патриоттық тәрбие контексінде мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру бағдарламасы

1.Жалпы ережелер

2.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастырудың осы бағмасымектеп ортасында рухани-адамгершілік және азаматтық-патриоттық тәрбие контексінде (бұдан әрі-Бағдарлама) әзірленді

Тәрбиенің тұжырымдамалық негіздеріне сәйкес және бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру бағдарламалары бойынша оқитын балалар үшін сыбайлас жемқорлыққа қарсы сипаттағы тәрбие іс-шараларын ұйымдастыруды қамтитын тәрбие жұмысын жүргізу тәртібін айқындайды.

2.Тәрбие жұмысының мақсаты мен міндеттері

2.Осы бағдарламаның мақсаты жоғары өнегелі, жауапты, бастамашыл және әлеуметтік Құзыретті азамат пен патриотты қалыптастыру және дамыту үшін мектепте жағдай жасау болып табылады.

3.Аталған мақсатты іске асыру үшін мынадай міндеттер қойылады:

1) рухани-имандылыққа бағытталған шараларды іске асыру;

және азаматтық-патриоттық тәрбие беру;

2) білім алушылардың мемлекеттік билік институттарына сенімін нығайту;

3) білім алушылардың саяси-құқықтық білімдерін қалыптастыру;

4) білім алушыларда сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлықтың адамгершілік-этикалық құндылық негіздерін қалыптастыру.

4.Іс-шаралар кешенін жүргізу үшін тәрбиенің мынадай түрлері пайдаланылады

  1. :1) адамгершілік тәрбие моральдық-этикалық ұстанымдарды қалыптастыруға, әрбір оқушыда сыбайлас жемқорлыққа мүлдем төзбеушілікті қалыптастыруға бағытталған;
  2. 2) әлеуметтік-құқықтық тәрбие азамат пен мемлекет арасындағы өзара қарым-қатынастың мәні туралы түсінік алуға, құқықтар мен міндеттер туралы білуге, құқықтық нормаларды сақтау қажеттігіне сендіруге, сыбайлас жемқорлықтың қоғамдық қауіптілігін ұғынуға бағытталған;
  3. 3) эстетикалық тәрбие оқушылардың бойында эстетикалық талғам мен қоршаған болмысқа тілектестік және патриоттық қатынасты тәрбиелеуге ықпал ететін өнер, әдебиет туындыларының сұлулығын түсінуді дамытуға бағытталған.
  4.  
  5. 3.Тәрбие жұмысын ұйымдастыру
  6. 4.Тәрбие жұмысын ұйымдастыру Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын оқу орындарында (бұдан әрі - жалпы білім беретін мектептер) жүзеге асырылады.
  7. 5.Тәрбие жұмысына басшылық жасау жалпы білім беретін мектептің басшылығына және сынып жетекшілігін жүзеге асыратын педагог қызметкерге жүктеледі.
  8. 6.Жалпы білім беретін мектептерде мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыруға, яғни сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілікті көрсететін құндылықтар жүйесін сақтауға және нығайтуға, оның ішінде оқушылардың заң талаптарын сақтауға, білім беру және мәдени деңгейін арттыруға ұмтылысын қалыптастыруға бағытталған іс-шаралар кешені өткізіледі.
  9. 7.Жалпы білім беретін мектептерде "Адал Ұрпақ" ерікті мектеп клубтары құрылады, олар көмек көрсетеді және қатысады
  10. тәрбие жұмысын ұйымдастыруда.
  11. 8.Тәрбие жұмысының ұйымдастырушылық негізі:
  12. 1) жалпы білім беретін мектептің тиісті оқу жылына арналған тәрбие жұмысының кешенді жоспары;
  13. 2) сынып жетекшілігін жүзеге асыратын педагог қызметкердің тәрбие жұмысының жоспары;
  14. 3) "Адал Ұрпақ"ерікті мектеп клубының жұмыс жоспары.
  15. 10.Осы Бағдарламаның 9-тармағында көзделген жоспарлар тәрбие жұмысының Модельдік жоспарына сәйкес қалыптастырылады
  16. мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру бойынша (қоса беріліп отыр).
  17. 11.Жоспарларда тәрбие жұмысының, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылды қалыптастыруға бағытталған күнтізбелік іс-шараларды өткізудің негізгі бағыттары көрсетіледі

27.мәдениет, қоғамдық ұйымдармен, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілетті органмен және өзге де мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасау.

28.Тәрбие жұмысын жүргізуге азаматтар мен қамқоршылық кеңестер, ата-аналар комитеттері, қоғамдық бірлестіктер, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілетті орган және өзге де мемлекеттік органдар қатыса алады. 

  1. "Адал Ұрпақ" ерікті мектеп клубтары

5."Адал Ұрпақ" ерікті мектеп клубтарының негізгі міндеттері мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру, сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілікті нығайту жөніндегі бастамаларды көтермелеу, сыбайлас жемқорлыққа қарсы сипаттағы іс-шараларды ұйымдастыруға қатысу болып табылады.

6."Адал Ұрпақ" ерікті мектеп клубтары мынадай сипаттағы секциялардан тұрады: сыбайлас жемқорлыққа қарсы білім; Сыбайлас жемқорлыққа қарсы Ақпарат және шығармашылық; мәдени-бұқаралық іс-шаралар.

7.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы білім секциясы лекцияларды, "дөңгелек үстелдерді" және басқа да ағартушылық іс-шараларды ұйымдастыруға қатысады.

16.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы Ақпарат және шығармашылық секциясы ең үздік бейнероликтер, суреттер, шығармаларға арналған іс-шаралар мен конкурстарды ұйымдастыруға қатысады.

17.Мәдени-бұқаралық іс-шаралар секциясы акцияларды, флэш-мобтарды, диалогтық алаңдарды, қоғамдық, ардагерлер ұйымдарының, мемлекеттік органдар мен ұйымдардың өкілдерімен кездесулерді және басқа да әлеуметтік маңызды іс-шараларды ұйымдастыруға қатысады. 

 

Мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру туралы ақпарат

Мектепте жоғары өнегелі, жауапты, бастамашыл және әлеуметтік Құзыретті азамат пен патриотты қалыптастыру және дамыту үшін жағдай жасау мақсатында "Крещенка ОМ" КММ - де мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыруға бағытталған іс-шаралар кешені өткізіледі-бұл сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілікті көрсететін құндылықтар жүйесін сақтау және нығайту, оның ішінде оқушылардың бойында сыбайлас жемқорлыққа деген ұмтылысты қалыптастыру. заң талаптарын сақтауға, Білім және мәдени деңгейін арттыруға бағытталған.

Мектепте тәрбие жұмысын ұйымдастыруға көмек көрсететін және қатысатын "АдалҰрпақ" ерікті мектеп клубы құрылды. Клуб құрамына 10 оқушы кіреді.

АдалҰрпақ " ерікті мектеп клубының негізгі міндеттері мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру, сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілікті нығайту бойынша бастамаларды көтермелеу, сыбайлас жемқорлыққа қарсы сипаттағы іс-шараларды ұйымдастыруға қатысу болып табылады.

Балалар лекцияларды, "дөңгелек үстелдерді" және басқа да ағартушылық іс-шараларды ұйымдастыруға қатысады: "қоғамдық тәртіп негіздері" дискуссиялық практикумы, сюжеттік-рөлдік ойындар, Стендтерді ресімдеу, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мазмұндағы ақпаратты орналастыру, парақшаларды, буклеттерді тарату.

Сондай-ақ бейнероликтер жасап, суреттер көрмесін ұйымдастырады.

 Ақпараттық материалы азаматтыққа, патриотизмге, адам құқықтарын, бостандықтары мен міндеттерін құрметтеуге, адамгершілік сезімдер мен этикалық санаға, сыбайлас жемқорлықты қабылдамау мәдениетіне, еңбексүйгіштікке, оқуға, еңбекке, өмірге шығармашылық тұрғыдан қарауға тәрбиелеуге бағытталған "Парасатты азамат" тұрақты түрде жаңартылатын бұрышы құрылды.

 Сынып сағаттарының тақырыптық жоспарларына білім алушылардың адамгершілік және құқықтық мәдениетін арттыру бойынша мәселелер: ар-ождан, ар-намыс, қадір-қасиет, жауапкершілік, адалдық, әділдік және т.б. 1-4 сынып оқушылары үшін. 5-8 сынып оқушылары үшін - патриотизм, Отан үшін мақтаныш, қоғамдық тәртіпті құрметтеу, еңбекқорлық, жауапкершілік, тәртіп, Білім және құқықтық негіздерді құрметтеу сияқты тұлғалық қасиеттер дәріптелетін сыныптық іс-шаралар.  9-10 сыныптардың жас тобындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәрбиенің негізгі міндеті-құқықтық сананы қалыптастыру.

9-10 сынып оқушылары арасында 14 қазанда пікірталас түрінде "қоғамдық тәртіп негіздері" пікірталас практикумы өткізілді, оның барысында оқушыларға "құқық бұзушылыққа Нөлдік төзімділік"ұғымын ашу бойынша өз пікірін білдіру ұсынылды. Оқушылар сұрақтарға жауап берді: әркім не істей алады? Сыбайлас жемқорлықсыз мемлекет қандай болады?

 Қыркүйек айында "Қазақстан - құқықтық мемлекет" айлығы аясында 1-10 сынып оқушылары арасында еліміздің сайлау құқығы қағидаттарына сәйкес "мектеп Президентін сайлау" сюжеттік-рөлдік ойыны ұйымдастырылды, онда оқушылар осы іс-шараға өте байыпты қарады. 8 сынып оқушылары Юбилейный ауылдық округінің әкімі Б.Т. Шекеновпен "Мемлекеттік қызмет – өмірлік ұстаным"-"Государственная служба – жизненная позиция"тақырыбында мемлекеттік қызметшілермен кездесті. Осы кездесуде ол "мемлекеттік қызмет" ұғымын ашып, мемлекеттік қызметшілердің бойында болуы тиіс белгілі бір қасиеттер туралы айтты: елдің Конституциясы мен заңнамасын сақтайтын адалдық, жауапкершілік, ашықтық, толеранттылық.

9-10 сынып оқушылары үшін "біздің таңдауымыз - құқықтық мемлекет"атты дөңгелек үстел өткізілді. Дөңгелек үстел барысында құқықтық мемлекеттің жұмыс істеуінің негізгі қағидаттары, сондай-ақ елімізде құқықтық мемлекеттің қалыптасу ерекшеліктері талқыланды.

5-8 сынып оқушылары арасында "АдалҰрпақ" клубының жетекшісі және оның мүшелері "біздің көзқарасымыз" станциялары бойынша құқықтық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәрбие бойынша ахуалдық міндеттерді шеше отырып квест – ойын ұйымдастырды. Оқушылар қызығушылықпен және ынтамен ойынға қатысты, құқықтық білім алды және бекітті.

 1-4 сынып оқушылары арасында театр қойылымдары ұйымдастырылды, онда ар-ождан, ар-намыс, қадір-қасиет, жауапкершілік, мейірімділік, мейірімділік, адалдық, әділеттілік насихатталады

 

 

Сынып сағаты адалдық сағаты "Біз біргеміз!"

Мақсаттары:

  1. Оқушыларда сыбайлас жемқорлық деген не екендігі туралы түсінік қалыптастыру, сыбайлас жемқорлықтың пайда болу себептерімен таныстыру, оған қарсы күрес бойынша Үкімет қандай шаралар қолданып жатқанын, Жастар сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресте қалай көмектесе алатынын білу, осы мәселеге қатысты өз пікірін және ұстанымын қалыптастыру.

2.Оқушылардың өз пікірін айту және оны дәлелдеу қабілеттерін дамыту.

  1. Өз мемлекеті алдында жауапкершілік сезімін тәрбиелеу, сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұруға негізделген нақты азаматтық ұстанымды қалыптастыру.

Құрал-жабдықтар: БАҚ материалдары, сынып сағатына арналған эпиграф, презентация, тапсырмалары бар карточкалар.

Сынып сағатының барысы:

Мұғалім.  Цицеронның әйгілі сөзі: "о, заман! Мораль туралы!"біздің қазіргі өмірімізді жақсы көрсетеді. БАҚ мақалаларының бір тақырыбында біздің шындық билік, ақша, ұрлық, азғындық, зорлық-зомбылық және сөзсіз сыбайлас жемқорлық деп айтуға болады. Өмірдің шындығы кейде сіз жамандықтың жақсылықты жеңетінін көріп, дәрменсіздігіңізді сезінесіз, азғындық руханиятты жеңеді. Қалай өмір сүру керек? Қандай құндылықтарға артықшылық беру керек? Мүмкін сіз бұл мәселелер туралы әлі ойламаған шығарсыз, бірақ мен ерте ме, кеш пе моральдық таңдау жасап, Қалай өмір сүру керектігін шешіп, жай өмір сүріп қана қоймай, абыроймен өмір сүруіңіз керек, яғни Моральдық өлшемдерге сәйкес: жақсы және мейірімділік – Ар-намыс Заңы бойынша, сеніммен,  үміт пен сүйіспеншілікпен, бейбітшілік пен келісімде, бостандықты, шындықты және сұлулықты растай отырып, Мен бүгін әңгіме тақырыбын таңдадым, мүмкін, бір қарағанда, қиын, балалық емес. Бүгін Біз сыбайлас жемқорлық деген не, онымен қалай күресу керек, елдің өркендеуі үшін не істей алатыныңыз туралы сөйлесеміз.
Біздің сынып сағатымыздың эпиграфы: "сыбайлас жемқорлық" - бұл тамыр бұл барлық уақытта және барлық азғырулармен барлық заңдарға деген жеккөрушіліктен туындайды".

Мұғалім. Бұл сөздердің мағынасын қалай түсінесіз?

(оқушылардың жауаптары)

Мұғалім. Сыбайлас жемқорлық дегеніміз не?

Осы сөздің синонимдерін таңдаңыз, ол Сізге қандай ассоциацияларды тудырады?

(оқушылардың жауаптары)

Мұғалім. Орыс тілінің түсіндірме сөздігінде Ожегов С.и., Шведова Н.Ю. "сыбайлас жемқорлық" терминінің анықтамасы берілген: "сыбайлас жемқорлық - бұл лауазымды адамдар мен саясаткерлердің заңсыз баю, парақорлық, ұрлау және мафия құрылымдарымен бірігуінде көрсетілген моральдық ыдырауы".

Мұғалім. Сіздің ойыңызша, біздің өмірімізде осы жағымсыз құбылыстардың пайда болу себептерін атаңыз.

(оқушылардың жауаптары)

мемлекеттік қызметшілердің төмен жалақысы;

Заңдарды білмеу;

жеңіл пайдаға ұмтылу;

әртүрлі лауазымдардағы адамдардың жиі ауысуы;

елдегі тұрақсыздық;

сыбайлас жемқорлық әдет ретінде; халықтың өмір сүру деңгейінің төмендігі;

мемлекеттік институттардың әлсіз дамуы; жұмыссыздық; азаматтық қоғам институттарының дамымауы; нарықтық экономика; бәсекелестік; нарықтық экономика кейбір байлардың, ал басқалары кедейлерге айналуына әкелді; моральдық бағдарлар өзгерді; рухани құндылықтар емес, ақша, материалдық құндылықтар бірінші орынға шықты

.Оқушылардың хабарламасы.

1 оқушы. Қазіргі заманғы ең қысқа анықтамалардың бірі Дж. Сентурия: сыбайлас жемқорлық-бұл жеке пайда үшін мемлекеттік билікті теріс пайдалану. Зерттеушілердің көпшілігі сыбайлас жемқорлық анықтамасын пара алу мен қызмет бабын теріс пайдалануды азайтады. Сыбайлас жемқорлықты халықаралық ұйымдар да анықтайды.

2 оқушы. Сыбайлас жемқорлық (лат. corruptio-бүлдіру, сатып алу, кему) – буржуазиялық әлемде түрлі лауазымды тұлғалар, саяси қайраткерлер, әскери шендер арасында кеңінен қолданылатын параға сатып алу және парақорлық. Кеңес одағындағы және басқа да социалистік елдердегі сыбайлас жемқорлық ауыр қылмыс ретінде бағаланады. Біздің елімізде сыбайлас жемқорлықпен табанды, ымырасыз күрес жүргізілуде.

Мұғалім. Ал қазір тарихқа үңілейік.

2 оқушы. Тарихи анекдот белгілі: император тез арада жарлық шығаруға шешім қабылдады, оған сәйкес арқанның бағасына тең соманы ұрлаған кез-келген шенеунікті іліп қою керек. Алайда оның сахабалары бір дауыспен бұл жағдайда егемендік субъектілерсіз қалады деп мәлімдеді. Бір қызығы, императордың жеке нұсқауы бойынша Нестеровтың ұрлау мен парақорлыққа қарсы күресті өзі пара алғаны үшін іліп қойған.

2 оқушы. Кез-келген адам, шенеунік, депутат, судья, құқық қорғау органдарының қызметкері, әкімші, емтихан алушы, дәрігер және т. б. сыбайлас жемқорлыққа ұшырауы мүмкін.. Сыбайлас жемқорлыққа басты ынталандыру билікті пайдаланумен байланысты экономикалық пайда алу мүмкіндігі, ал басты тежеуші фактор-әшкерелеу және жазалау тәуекелі болып табылады.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестегі бірінші кезектегі міндет сыбайлас жемқорлыққа қарсы дүниетаным мен құқықтық сананы қалыптастыру болып табылады. Осы мақсатта профилактикалық іс-шаралар білім беру процесінің барлық қатысушыларымен: басшылардан бастап оқушыларға (тәрбиеленушілерге) дейін жүргізілуі тиіс.

Мұғалім. Шынында да, осы фактілерде Біз сыбайлас жемқорлық – бұл тез арада шешуді талап ететін біздің қоғамның маңызды мәселелерінің бірі екеніне көз жеткіземіз.

Мұғалім. Сыбайлас жемқорлықтың қандай түрлерін білесіз? 

Мұғалім. Сыбайлас жемқорлық және оның көріністері - парақорлық пен параға сатып алу қызмет пен ұйымның түрлі салаларына қалай әсер етеді?

(оқушылардың жауаптары)

- парақорлық сыбайлас жемқорлық жүйесінде сәтті дами алмайтын бизнеске кедергі келтіреді, бұл елдің жалпы байлығының төмендеуіне әкеледі;

- ұрлау мемлекеттің әлеуметтік қызметтерге (мектептер, ауруханалар, жолдар, канализация, полиция және

және т. б.), тиісті түрде пайдаланылмайды, бұл қызмет көрсету сапасын нашарлатады;

- параға сатып алу және парақорлық ақшасы мен байланысы бар адамдардың мемлекеттік органдардың заңдары мен қаулыларын өз мүдделеріне сай өзгерте алуына жағдай жасайды;

- сыбайлас жемқорлық үкімет еңбекшілерге төлеуге және жабдықтау заттарын: кітаптарды, дәрі-дәрмектерді, компьютерлерді және т. б. сатып алуға жұмсауға тиіс ақша қаражатының көлемін қысқартуға әкеп соғады;

- үкіметке деген сенімді төмендетеді;

Мұғалім. (шағын дәріс) сонымен, сыбайлас жемқорлық сізге әртүрлі қызметтер мен ұйымдар арқылы тікелей кездеспесеңіз де әсер етеді. Дүниежүзілік банктің бағалауына сәйкес, жыл сайын әлемде бір триллион доллар ($1,000,000,000,000) ысырапшыл жұмсалады. Сыбайлас жемқорлық ел байлығының төмендеуіне және өмір сүру деңгейінің төмендеуіне әкеледі. Зерттеулерге сәйкес , елдер сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жүргізген кезде Мемлекеттік кірістер ұзақ мерзімді перспективада төрт есе артады. Сыбайлас жемқорлық төмендеген кезде бизнес үш пайызға тез дами алады, ал балалар өлімі 75 пайызға төмендеуі мүмкін.
Мұғалім. 1992 жылы Қазақстан БҰҰ құрамына кірді. 2003 жылы БҰҰ-ның Сыбайлас жемқорлыққа қарсы конвенциясы қабылданды, енді жыл сайын 9 желтоқсанда Біз сыбайлас жемқорлыққа қарсы халықаралық күрес күнін атап өтеміз. "Көп нәрсе Сіздің" жоқ "- ге байланысты " ... сізге, жастарға!

"Жастар сыбайлас жемқорлыққа қарсы ма?" дейтін болсаңыз, бұл ұғымға қандай мағына қосасыз?»

Оқушының хабары. Жастар практикаға жаңа идеяларды, бастамаларды, өмірдің жаңа формаларын енгізудің үдеткіші болып табылады, өйткені ол табиғаты бойынша консерватизм мен тоқырауға қарсы. Қазіргі әлемде сыбайлас жемқорлық қоғам мен мемлекеттің мүдделеріне тікелей әсер ететін ең қауіпті әлеуметтік құбылыстардың бірі болып табылады . Бұл ауруға қарсы күрескер жастар болуы керек.

Мен не істей аламын? (топтық жұмыс)

Жағдайларды қарастыру және олардың ішінде сыбайлас жемқорлық жағдайлары бар, бірақ олар жоқ екенін көрсету.

  1. Дәрігер оны қатты науқас баланы емдегені үшін Галина дәрігерге өз бақшасының гүл шоқтарын сыйлады.
  2. Бухгалтер с.қате ақпараты бар жалған шоттарды қолданды.
  3. Мемлекеттік лауазымды адам қызметтік автомобиль мен отынды жеке мақсаттарда пайдаланады.
  4. Үкіметтің лауазымды тұлғасы жұмысқа кеш келеді, жұмыстан ерте оралады және жұмыс уақытында жеке істермен айналысады.

Мұғалім. Сыбайлас жемқорлық қай салаларға әсер етеді?

МАИ; шенеуніктер; милиция; медицина; білім; сот жүйесі; әскери комитеттер; шоу-бизнес; сауда саласы; армия; БАҚ;

Мұғалім. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес тәсілдері қандай?

Бұл: заңдарды жетілдіру. Шенеуніктердің санын азайтыңыз. Жалақыны көтеру (шынымен қажет адамдар үшін). Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес ісінде құқық қорғау органдары жұмысының тиімділігін арттыру. БАҚ-тағы ашықтық. Пара беруге және алуға болмайды. Сыбайлас жемқорлық үшін жазаны қатайту. Қоғамда сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілікке және заңды құрметтеуге тәрбиелеу.

"Сыбайлас жемқорлық"сөзімен Синквейн жасаңыз 

 

БІЗДІҢ КӨЗҚАРАСЫМЫЗ "СТАНЦИЯЛАРЫ БОЙЫНША КВЕСТ-ОЙЫН

Мақсаты: оқушылардың құқықтық мәдениетінің негіздерін қалыптастыру, сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнамамен танысу.

Міндеттері:

1.Оқушыларды қолданыстағы заңдар мен қоғамдық мінез-құлық нормалары туралы хабардар ету, "сыбайлас жемқорлық" ұғымын беру, оның қоғам үшін қауіпті екенін түсіну.

.2. Қазақстан Республикасы азаматының құқықтары мен міндеттері туралы түсінік беру, патриотизм сезімін тәрбиелеу, сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнамамен танысу.

3.Қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы атмосфераны құруға, Азаматтардың сыбайлас жемқорлық мінез-құлқының алдын алуға ықпал ету.

Құрал-жабдықтар: компьютер, сынып сағатының презентациясы, қағаз, қайшы, желім, киізден жасалған қаламдар.

Барысы :

 "Егер сіз мемлекеттің сіздің арқаңызда болуын қаламасаңыз, қолыңызды оның қалтасынан алыңыз" Гари Харт

Сыбайлас жемқорлық-бұл

Жеке пайда алу үшін билікті теріс пайдалану;

Р. Клитгаард шығарған "сыбайлас жемқорлық формуласы" қарапайым:

Сыбайлас жемқорлық = Монополия + әрекет бостандығы-есеп берушілік.

Сыбайлас жемқорлық-бұл лауазымды адамдар мен саясаткерлердің заңсыз баю, парақорлық, ұрлау және мафия құрылымдарымен бірігуден көрінетін моральдық ыдырауы. (Орыс тілінің түсіндірме сөздігі Ожегова С.и., Шведова Н.Ю.).

Сыбайлас жемқорлық әлеуметтік-құқықтық құбылыс ретінде әдетте мемлекеттік шенеуніктердің, лауазымды тұлғалардың, сондай-ақ жалпы қоғам және саяси қайраткерлердің парақорлық және сатушылығын білдіреді. (Шетелдік сөздердің сөздігі.)

Сыбайлас жемқорлық – мемлекеттік міндеттерді атқаратын адамдардың, сондай-ақ соларға теңестірілген адамдардың лауазымдық өкілеттігін және соған байланысты мүмкіндіктерін пайдалана отырып не мүліктік пайда алу үшін олардың өз өкілеттіктерін өзгеше пайдалануы, жеке өзі немесе делдалдар арқылы заңда көзделмеген мүліктік игіліктер мен артықшылықтар алуы, сол сияқты бұл адамдарға жеке және заңды тұлғалардың аталған игіліктер мен артықшылықтарды құқыққа қарсы беруі арқылы оларды сатып алуы сыбайлас жемқорлық және заңды тұлғалардың аталған игіліктер мен Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы 1998 жылғы 2 шілдедегі N 267-1 ҚР Заңы 

Сонымен, "сыбайлас жемқорлық"дегеніміз не?

Сыбайлас жемқорлық мемлекет пен қоғамның тұрақтылығына қауіп төндіретін Қазақстанның қауіпсіздігіне жүйелі қатер болып табылады және халықаралық аренада Қазақстан Республикасының теріс имиджін жасай отырып, жүргізіліп жатқан экономикалық және әлеуметтік реформаларға кедергі келтіреді. Сыбайлас жемқорлық сыбайлас жемқор және адал кәсіпкерлерді (жергілікті немесе шетелдік) алдын ала тең емес жағдайға қойып, сыртқы және ішкі нарықтардағы бәсекелестікті бұза отырып, ұлттық экономикаға теріс әсер етеді.

Тапсырма: сыбайлас жемқорлық сөзімен байланысты 5 сөзді таңдаңыз.

Бірақ сыбайлас жемқорлықтың анықтамасы қандай болса да, ол адамды моральдық тұрғыдан ыдыратады, оның моральдық тозуына әкеледі, сондықтан

сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл Қазақстанның мемлекеттік саясатының аса маңызды стратегиялық басымдығы болып табылады. Мемлекеттік сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясат елдегі әлеуметтік, экономикалық және саяси тұрақтылықты нығайтуға мүмкіндік береді, азаматтардың да, жалпы қоғамның да құқықтарын, бостандықтарын, заңды мүдделерін қылмыстық көріністерден қорғау дәрежесін арттырады.

Халық даналығымен танысайық

* Заң-шкаф: сіз қалаған жерде, сол жерге ораласыз.

* Өз қолын ұстап тұрған жаман емес, бірақ бөтен адамды тартатын адам

* Сіз қол тигізбеңіз-сіз бармайсыз!

* Заңнан қорықпа, судьядан қорқыңыз.

Мақал-мәтелдерді талқылау

Өз пікірлерін білдіріңіз

Кім пара алады және не үшін немесе кім пара береді және не үшін?

Талқылау, мысалдар

Оның барлық көріністерінде сыбайлас жемқорлық болмауы үшін не істеу керек?

* қолданыстағы заңнаманы жетілдіру қажет;

* сыбайлас жемқорлық пен Ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрестің басты қағидаттарының бірі сот және атқарушы билік органдары, бұқаралық ақпарат құралдары, азаматтар мен қоғамдық құралымдар қызметінің жариялылығы мен ашықтығы болуға тиіс;

* сыбайлас жемқорлық көріністерінің кез келген фактісіне төзбеушілік, соттылық, азғындық жағдайын жасау.

Талқылау

9 желтоқсан, Халықаралық сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес күні

Халықаралық сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес күні жыл сайын 9 желтоқсанда БҰҰ бастамасымен атап өтіледі. Бұл күні 2003 жылы Мексиканың Мерида қаласында жоғары деңгейдегі саяси конференцияда Бас Ассамблея 2003 жылғы 1 қарашада қабылдаған БҰҰ-ның Сыбайлас жемқорлыққа қарсы Конвенциясы қол қою үшін ашылды.

Құжат оған қол қойған мемлекеттерді пара алудың, бюджет қаражатын ұрлаудың және сыбайлас жемқорлық табыстарын жылыстатудың қылмыстық қылмысы деп жариялауға міндеттейді. Конвенцияның ережелерінің біріне сәйкес сыбайлас жемқорлық нәтижесінде түскен қаражатты сол елге қайтару қажет. Конвенция-осындай алғашқы құжат. Бұл барлық құрылымдардың сыбайлас жемқорлық ұлттық әл-ауқатқа нұқсан келтіретін елдер үшін өте маңызды. 

Рефлексия

Тапсырма

Кинофильмдерден, мақал-мәтелдерден, сыбайлас жемқорлыққа, Заңға және басқа да адами қарым-қатынастарға байланысты барлық белгілі сөз тіркестерін есте сақтаңыз. Ал, тапсырма мынада: менің әрбір сөзіме аноним қарсы, яғни.оны аударыңыз, содан кейін сіз фразалар мен танымал сөздерді аласыз.

1.Аяғы аяғын тырнап жатыр.- ҚОЛДЫ ЖУАДЫ.

2.Бір долларға ие болыңыз және бір жауыңыз жоқ. - ЖҮЗ РУБЛЬ БОЛМАҢЫЗ, БІРАҚ ЖҮЗ ДОСЫҢЫЗ БАР.

"Адал еңбек культі"сынып сағаты

Мақсаты: балаларда "еңбексүйгіштік", "адал еңбек"ұғымдары туралы адамгершілік - этикалық түсініктерді қалыптастыру және бекіту.

Міндеттері:

* "Қажет" сөзі жауапкершілік, міндет сезімі бар деген түсінік беріңіз.

* Балаларға тек адал еңбек өмірде қалаған нәрсеге қол жеткізуге көмектеседі деген ойды дамыту және жеткізу. Еңбек туралы мақал-мәтелдердің мағынасын түсінуге көмектесу. Жақсы және жаман әрекеттерді ажырата білуге үйрету.

* Мінез-құлық ережелерін білуге және сақтауға деген ынтаны тәрбиелеу.

* Мақал-мәтелдерге деген сүйіспеншілікті ояту және оларды сөйлеу кезінде дұрыс қолдануға үйрету.

Мұғалім

- Құрметті балалар! Бүгінгі сынып сағатын сұрақтан бастағым келеді: адамдар бір-біріне не тілейді? (бақыт)

- Сіз бақыт деген не деп ойладыңыз ба?

Әрқайсысын бір сиқырлы жапырақшадан алыңыз және адамға бақыт үшін не қажет екенін жазыңыз.

(балалар сөздерді жазып, тақтаға бекітеді)

- Әр түрлі сөздерді қараңыз:

Денсаулық, ақша, байлық, отбасы, балалар, жұмыс, достар, туыстар. Мені әсіресе сөз жұмысы қызықтырды. Неліктен бақыт үшін жұмыс қажет деп ойлайсыз?

(балалардың жауаптары)

- Мен сіздермен келісемін, балалар, біздің сынып сағатымызды еңбек тақырыбына арнауды және " адал еңбек ету деген не?»

Әрине, әрқайсымызда қиын істі қолға алғымыз келмейтін күндер болады және біз оны ертеңге қалдыруға тырысамыз. Көптеген адамдар "бүгін не істей алатыныңды ертеңге қалдырма"деген қанатты сөзді жақсы біледі. Өте жиі болады, біз қиын және өте қызықты емес іспен айналысуымыз керек, ал бізді басқа, қызықты іс қызықтырады. Бірақ жауапкершілік пен міндет сезімі бар. Біз бизнеске кірісеміз. Адамдар әрқашан еңбекқор және еңбекқор адамдарды құрметтейтін және құрметтейтін. Еңбек пен еңбекқорлық туралы қанша мақал бар!

- Мақал-мәтелдерді еске түсіріп, "дұрыс жинаңыз"ойынын ойнауды ұсынамын

(мақал-мәтелдер тақтаға жазылған, сіз басы мен соңын дұрыс байланыстыруыңыз керек)

* "Абыройсыз және тоғаннан балық"

  • "Еш қиындықсыз ештеңе берілмейді";
  • "Сіз мұндай жемістерді оңай ала алмайсыз";

* "Кім нан сияқты жұмыс істемейді"; және жеміс";

* "Шебердің ісін осылай орасың";

  • "Қызметкер қандай, батыл жүр";
  • "Ол қандай жұмыстарды жейді"

* "Қандай шебер, нанға күш жұмсамайды"

  • "Сіз қалай себесіз, бұл төлем"

* "Істі іздеме";

  • "Адам еңбегі тамақтандырады, ұрық болады";

* "Жұмыс жасады-бұл жұмыс";

* "Адамдар егістіктердегі нанды бағалайды, мұндай жемістер";

- Жарайсыңдар, өте жақсы жұмыс істедік.

Мұғалім: барлық уақытта адамдар өз жұмысына, жұмысына басқаша қарады, олар не істеу керек еді. Аңызды тыңдаңыз. Бір кездері Францияның Чартре қаласында үлкен собор салынды. Арбаларға құрылыс тасын әкелген үш жұмысшыдан олар не істеп жатқандарын сұрады. Біріншісі жауап берді:"

Мен бұл қарғыс тастарын кесіп тастадым, қолыма қандай жүгері салдым!"Екіншісі: "мен тастарды орап, сүйреп апарамын, әйелім мен қыздарыма бір кесек нан табамын", - деді. Үшіншісі күлімсіреп: "мен әдемі собор саламын"деді.Бір жұмыспен айналысып, үшеуі де қойылған сұраққа түрлі жауаптар берді.

Сұрақ: Неге? (Жігіттер жауап береді).

Мұғалім: әркімнің жауаптарында олардың бір әрекетке деген ерекше көзқарасы айтылды: собор салу. Жасыратыны жоқ, Ғылым, технология, теледидар, компьютерлердің дамуы кезінде барлық адамдар өз жұмыстарына сүйіспеншілікпен, жұмыстан қанағат пен қуаныш ала бермейді; әркім өз кәсібіне деген сүйіспеншілікті сезіне бермейді.

Сұрақ: Сіз неге ойлайсыз? (Жігіттер жауап береді).

Мұғалім: мұның басты себебі адамның мүдделеріне, бейімділігіне, қабілеттеріне сәйкес келмейтін кәсіби қызметті таңдауда жатыр. Демек, еңбек өзіне ұнайтын кезде қуаныш пен сәттілік әкеледі.

Енді әрқайсыңыз аяқтау керек бес ұсыныспен карта аласыз. Содан кейін сіз не істегеніңізді көреміз.

"Сөйлемдерді аяқтау":

  1. Адамдар жұмыс істейді…
  2. Нағыз еңбек-бұл…
  3. Мамандық таңдау кезінде адамдар жиі ескермейді…
  4. Кез-келген кәсіби жұмыста ең бастысы…
  5. Бақыт – бұл…

 Бірде, сұраққа: "Бақыт деген не?"осындай жауап айтылды:" бақыт дегеніміз-таңертең жұмысқа қуана барсаң, ал кешке үйге қуанышпен барсаң".Сонымен, бақыттың құрамдас бөліктерінің бірі-өз кәсібін дұрыс таңдау. Бұл мәселе ерте ме, кеш пе кез-келген адамның алдында тұр.

- Жер бетінде көптеген мамандықтар бар. Олар өте сәнді емес, пайдалы және тым күрделі және қарапайым емес. Біз қай мамандықтың ең маңызды немесе ең жақсы екенін айта алмаймыз. Барлық мамандықтар маңызды, барлық мамандықтар қажет.

  • Адал еңбек ету деген нені білдіреді? Адал, бұл адал ниетпен, жақсы ар-ұжданмен, адамдар мен өзінен ұялмау үшін. Кез-келген жұмысты адал орындау керек, содан кейін нәтиже қуаныш болады. Сіздің қандай жұмысыңыз болмасын, оған қалай қарағаныңыз маңызды.